Działanie funkcji JEŻELI
(IF w angielskiej wersji Excela)
Funkcja JEŻELI w Excelu pozwala na wykonanie testu logicznego na określonej wartości lub warunku. Jeśli podany warunek jest spełniony (czyli zwraca wartość PRAWDA), funkcja zwraca jedną wartość (lub wykonuje określone działanie). Jeśli warunek nie jest spełniony (czyli zwraca wartość FAŁSZ), funkcja zwraca inną wartość (lub wykonuje inne działanie).
Przykład z życia codziennego:
Załóżmy, że chcesz się wybrać na spacer. Jednak przed wyjściem decydujesz się sprawdzić pogodę:
- JEŻELI (na zewnątrz pada deszcz) – wtedy zostajesz w domu i czytasz książkę.
- W PRZECIWNYM RAZIE (czyli jeśli nie pada) – idziesz na spacer.
W ten sposób podejmujemy decyzje opartych na konkretnych warunkach w naszym codziennym życiu. Jeśli warunek jest spełniony, robimy jedną rzecz; jeśli nie, robimy coś innego.
Funkcja JEŻELI w Excelu
Funkcja „JEŻELI” w programie Excel to jedna z najbardziej podstawowych funkcji,
która pozwala na wprowadzenie warunków logicznych do naszych arkuszy kalkulacyjnych.
Działa to mniej więcej tak, jak mówienie Excelowi: „jeśli to jest prawda, zrób jedno;
jeśli to nie jest prawda, zrób coś innego”.
Biznesowe Przykłady Zastosowania Funkcji JEŻELI w Excelu
- Kategoryzacja Klientów: Jeśli klient wydał więcej niż 10 000 zł, oznacz go jako „VIP”. W przeciwnym razie oznacz go jako „Standard”.
- Obliczanie Bonusów dla Pracowników: Jeśli pracownik przekroczył cel sprzedaży (np. 10 000 zł), przyznaj mu bonus 1000 zł. W przeciwnym razie nie przyznawaj bonusu.
- Analiza Zapasów: Jeśli stan zapasów produktu spadnie poniżej 5 sztuk, wygeneruj alert „Zamów więcej”. W przeciwnym razie wyświetl „OK”.
- Obliczanie Terminowości Płatności: Jeśli data bieżąca przekracza datę faktury o więcej niż 30 dni, oznacz fakturę jako „Opóźniona”. W przeciwnym razie oznacz ją jako „Na czas”.
- Sporządzanie Raportów Finansowych: Jeśli dochód firmy jest mniejszy niż 0, oznacz wynik jako „Strata”. W przeciwnym razie oznacz wynik jako „Zysk”.
- Kalkulacja Premii dla Pracowników: Jeśli pracownik przekroczył określone osiągnięcia (np. cel sprzedażowy), przyznaj mu premię w wysokości 10% pensji. W przeciwnym razie nie przyznawaj premii.
- Segmentacja Klientów na podstawie Lokalizacji: Jeśli klient mieszka w Warszawie, przypisz go do segmentu „Centralny”. W przeciwnym razie przypisz go do segmentu „Regionalny”.
- Sprawdzanie Zgodności Danych: Jeśli wpisy w dwóch różnych bazach danych są identyczne, oznacz je jako „Zgodne”. W przeciwnym razie oznacz je jako „Niezgodne”.
- Określanie Statusu Projektu: Jeśli data zakończenia projektu już minęła (jest wcześniejsza lub równa dzisiejszej dacie), oznacz projekt jako „Zakończony”. W przeciwnym razie oznacz projekt jako „W trakcie”.
- Automatyczne Przydzielanie Rabatów: Jeśli klient złożył więcej niż 10 zamówień, przyznaj mu 10% rabatu na kolejne zakupy. W przeciwnym razie nie przyznawaj rabatu.
Te przykłady ilustrują, jak funkcja JEŻELI może być używana w różnych aspektach biznesowych, aby usprawnić i automatyzować procesy decyzyjne w oparciu o dane numeryczne, tekstowe czy daty. Ta funkcja jest niezwykle wszechstronna i może znacznie ułatwić zarządzanie danymi w arkuszach kalkulacyjnych.
Składnia funkcji JEŻELI:
Funkcja JEŻELI w Excelu ma trzy argumenty, z których każdy pełni inną rolę:
=JEŻELI(warunek; wartość_jeśli_prawda; wartość_jeśli_fałsz)
- warunek: To wyrażenie, które Excel ocenia jako PRAWDZIWE lub FAŁSZYWE. Dla ułatwienia formułując warunek możesz zadać sobie pytanie w stylu czy np. wartość w komórce A1 jest wieksza od wartości w komórce A2.
- wartość_jeśli_prawda: To wartość, którą Excel zwróci, gdy warunek jest spełniony (czyli odpowiedź na zadane pytanie brzmi TAK / PRAWDA).
- wartość_jeśli_fałsz: To wartość, którą Excel zwróci, gdy warunek nie jest spełniony (czyli odpowiedź na postawione pytanie brzmi NIE / FAŁSZ).
Przykład użycia funkcji JEŻELI:
Pobierz załączony do lekcji plik Excela. Plik zawiera w kolumnie A listę studentów, a w kolumnie ich wyniki egzaminu.
Chcemy, żeby w kolumnie C pojawiło się „Zaliczone”, jeśli student ma 50 punktów lub więcej,
a „Niezaliczone”, jeśli ma mniej niż 50 punktów.
Klikamy na komórkę C2 i wpisujemy funkcję:
=JEŻELI(B2>=50; "Zaliczone"; "Niezaliczone")
Teraz przeciągamy tę formułę w dół w kolumnie C, aby zastosować ją do wszystkich studentów na liście.
Wyjaśnienie:
- warunek w tym przypadku to
B2>=50, co oznacza, że sprawdzamy czy wynik egzaminu w komórce B1 jest równy lub większy niż 50″. - wartość_jeśli_prawda to
"Zaliczone", co oznacza, że jeśli warunek jest spełniony (wynik egzaminu jest równy lub większy niż 50), to w kolumnie C pojawi się napis „Zaliczone”. - wartość_jeśli_fałsz to
"Niezaliczone", co oznacza, że jeśli warunek nie jest spełniony (wynik egzaminu jest mniejszy niż 50), to w kolumnie C pojawi się napis „Niezaliczone”.
Funkcja JEŻELI jest bardzo użyteczna i może być stosowana w różnych kontekstach,
nie tylko w ocenianiu. Możesz ją używać wszędzie tam, gdzie chcesz, żeby Excel podejmował
decyzje na podstawie określonego kryterium.