[box type=”alert” style=”rounded”]Opisana tu funkcjonalność dotyczy Excela w wersjach 2013 i nowszych[/box]
Do dziś system rzymski jest zwyczajowo używany do zapisywania liczb w pewnych szczególnych przypadkach. Na przykład w Polsce zapisuje się cyframi rzymskimi: numery liceów (ale nie szkół podstawowych i gimnazjów), klas i lat studiów, tomów, pięter, wydziałów w instytucjach. Zwyczajowo stosuje się czasem liczby rzymskie do lat powstania budowli (na ich frontonach) oraz numeruje rozmaite grupy klasyfikacyjne (szczególnie na ich wyższych poziomach). Cyfry rzymskie stosuje się wobec wydarzeń powtarzanych rokrocznie, gdy są one częścią nazwy na jej początku. Np. XII Festiwal…’
Cyfry rzymskie nadal bywają wykorzystywane do oznaczania miesięcy w zapisie daty, mimo upowszechnienia się systemu opartego na cyfrach wyłącznie arabskich. Wykorzystanie zapisu rzymskiego pozwala uniknąć dwuznaczności wywołanych stosowaniem różnych wariantów kolejności poszczególnych członów w zapisie (vide np. popularny w USA sposób podawania najpierw miesięcy, a potem dni, wobec czego zapis „08/11/10” może być rozumiany albo jako 8 listopada, albo 11 sierpnia, natomiast zapis 8 XI 2010 można rozumieć tylko w jeden sposób; przy zapisie z udziałem cyfr rzymskich najczęściej pomija się początkowe 0 przy dniach miesiąca o wartości jednocyfrowej).
Cyfry rzymskie powszechnie stosuje się również w numeracji stuleci (np. XIX wiek – nie dotyczy to tradycji anglosaskiej, gdzie powszechnie stosuje się cyfry arabskie), w imionach władców i papieży (np. Jan Paweł II), nazwach wydarzeń historycznych (II wojna światowa). (źródło Wikipedia)
[box type=”tick” style=”rounded”]
W Excelu w grupie formuł Matematycznych i Trygonometrycznych odnajdziemy formuły, których zadaniem jest przeliczenie liczby z liczby arabskiej na rzymską i odwrotnie z liczby rzymskiej na arabska.
Formuła Rzymskie konwertuje liczby z zapisu arabskiego na liczby rzymskie.
Formułą Arabskie konwertuje liczby z zapisu rzymskiego na liczby arabskie.
[/box]
Przykład zastosowania formuły Arabskie
Sprawdź jakiej liczbie arabskiej odpowiada rzymski zapis MCXV
Do pustej komórki Excela wstaw formułę Arabskie, w okienku argumentów wpisz liczbę rzymską. Pamiętaj, że liczba rzymska jest tekstem i musi być zapisana w cudzysłowie. Następnie zatwierdź formułę.
Formuła nie zwraca uwagi na wielkość liter, podając liczbę jako argument funkcji można ją zapisać zarówno małymi jak i wielkimi literami.
Zapis na pasku formuły będzie miał następującą postać:
=ARABSKIE(„MCXV”)
Przykład zastosowania formuły Rzymskie
Zamień liczbę 2018 zapisaną w systemie arabskim na liczbę rzymską. W tym celu do pustej komórki w arkuszu programu Excel wstaw formułę Rzymskie. Formuła ma dwa argumenty.
W polu argumentu Liczba wpisz liczbę, która ma zostać zamieniona na liczbę rzymską.
Pole argumentu Forma można pozostawić puste, dzięki temu liczba przyjmie formę klasyczną.
Na pasku formuły zapis będzie miał następującą postać: